Bolalarda eshitish qanday rivojlanadi?

Bola dunyoga kelgan ilk kunlardan boshlab eshitish orqali atrof-muhitni anglay boshlaydi. Eshitish — nutq, fikrlash, ijtimoiy ko‘nikmalar va idrok rivojlanishining eng asosiy omillaridan biridir. Bola eshitmasa, u atrofdagi tovushlarni qabul qila olmaydi, shu sababli nutq shakllanishi sekinlashadi yoki to‘xtab qoladi.

Yangi tug‘ilgan chaqaloqda eshitishning shakllanishi

• Tug‘ilgan paytda eshitish tizimi yetarli darajada rivojlangan bo‘ladi.

• Chaqaloq baland tovushlardan cho‘chishi, ovoz yo‘nalishiga e’tibor qaratishi mumkin.

• 2–3 oyligidan boshlab bola tanish ovozlarga kulib javob qaytara boshlaydi.

• 6 oyligida tovush manbasini aniqroq izlaydi.

• 9–12 oylikda eshitish orqali so‘zlarni tanish va oddiy buyruqlarni tushunish boshlanadi.

Aynan shu davrda eshitishning buzilishi sezilsa, uni erta aniqlash juda muhim hisoblanadi.

Eshitish normal rivojlanmasa nima bo‘ladi?

Agar bola eshitmasa yoki past eshitadigan bo‘lsa:

• nutqi kechikadi,

• tovushlarni to‘g‘ri talaffuz qilolmaydi,

• atrofga javob reaksiyasi sust bo‘ladi,

• ijtimoiy muloqotda qiynaladi,

• o‘rganish jarayoni sekinlashadi.

Buning oldini olishning yagona yo‘li — erta diagnostika.

Eshitish nega erta tekshiriladi?

Erta aniqlangan eshitish buzilishlari:

• osonroq korreksiya qilinadi,

• reabilitatsiya samaradorligi yuqori bo‘ladi,

• nutq rivojlanishi to‘liq tiklanishi mumkin,

• ijtimoiy moslashuv sezilarli ravishda yaxshilanadi.